Vrijwillig rapporteren over je duurzaamheid: hoe en waarom?

De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) is tegenwoordig niet weg te denken uit gesprekken over duurzaamheid. Voor degene die nog niet op de hoogte zijn: dit is de Europese richtlijn die de grote spelers onder ons verplicht moeten volgen wanneer ze hun duurzaamheidsrapportage opmaken. Deze richtlijn zorgt ervoor dat bedrijven transparant zijn over hun bedrijfsvoering en hun externe impact die ze hebben op het milieu en de maatschappij uit de doeken doen. Wat minder bekend is, is dat er ook een specifieke richtlijn voor KMO’s is ontwikkeld: de VSME, oftewel de Voluntary Standards for Non-Listed SMEs, om ook hen (op eenvoudigere wijze) te helpen voldoen aan de Europese voorschriften. Nu het Omnibusvoorstel ertoe leidt dat veel minder bedrijven onder de CSRD zullen vallen, is deze richtlijn des te relevanter.

In dit artikel nemen we de VSME onder de loep: waar komt deze richtlijn vandaan, wat houdt het precies in, en waarom zou het voor bedrijven slim zijn om ermee aan de slag te gaan?

Om de VSME goed te begrijpen, is het belangrijk eerst de context van de CSRD te schetsen. Deze Europese verordening verplicht grote bedrijven vanaf boekjaar 2024 om uitgebreid te rapporteren over hun impact op ESG-thema’s (Environmental, Social, and Governance) die relevant zijn voor hun bedrijf. De CSRD wordt ondersteund door de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG), die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen van de Europese duurzaamheidsrapportagestandaarden (ESRS) en er voor zorgen dat iedereen op dezelfde manier kan rapporteren zodat men bedrijven met elkaar kan vergelijken.

Deze verplichting geldt echter specifiek voor beursgenoteerde bedrijven binnen de EU. Dit betekent dat ook beursgenoteerde KMO’s vanaf 2027 verslag moeten uitbrengen, met gegevens over 2026. Om de rapportagelast voor deze kleinere entiteiten te verlichten, heeft EFRAG ‘proportionele’ standaarden ontwikkeld, wat heeft geleid tot het LSME-kader (beursgenoteerde KMO’s).

De VSME daarentegen dient als een vrijwillig kader, ontworpen voor niet-beursgenoteerde KMO’s. Hoewel deze standaarden vrijwillig zijn, helpen ze KMO’s om duurzaamheidsinformatie te delen die wordt opgevraagd door ‘grote spelers’ en moedigen ze deelname aan de overgang naar een duurzame economie aan.

Maar wanneer ben je een micro, kleine, middelgrote of grote onderneming? 

  • Micro | Balanstotaal≤ €350.000≤ | Netto omzet≤ €700.000 | Medewerkers ≤ 10
  • Klein | Balanstotaal €4 mln≤ | Netto omzet ≤ €8 mln | Medewerkers ≤ 50
  • Middelgroot | Balanstotaal ≤ €25 mln | Netto omzet ≤ €50 mln | Medewerkers ≤ 250
  • Groot | Balanstotaal > €25 mln | Netto omzet > €50 mln | Mdw > 250 >

De VSME-standaard is gestructureerd rond twee belangrijke modules om KMO’s te begeleiden bij het opstellen van hun rapporten:

  • Basis Module: De Basis Module is ontworpen als een eenvoudige en minimale rapportageoptie. Het is geschikt voor micro- en kleine ondernemingen die een eerste stap willen zetten in duurzaamheidsrapportage. De focus ligt op kernindicatoren die direct verband houden met de belangrijkste milieu-, sociale en bestuurlijke aspecten van uw bedrijf.
  • ‘Comprehensive’ Module: Deze module gaat verder dan de Basis Module en is bedoeld voor kmo’s die meer gedetailleerde rapportage willen of moeten bieden aan investeerders, banken of grote klanten. Het bevat aanvullende indicatoren en vereisten om dieper in te gaan op specifieke duurzaamheidsaspecten. 

Waarom?

Duurzaamheidsrapportage is nu relevanter en voordeliger dan ooit. Het is niet alleen een toekomstige verplichting, maar ook een kans om te innoveren en te groeien. Klanten en investeerders hechten waarde aan bedrijven met sterke ESG-praktijken, en zien ze hen als verantwoordelijke leiders. Met de VSME kun je jouw duurzame inspanningen duidelijk presenteren, wat je reputatie versterkt, talent aantrekt en relaties verbetert. Bovendien helpt het bij het ontwikkelen van een robuuste strategie die jouw bedrijf voorbereidt op de klimaatuitdagingen en toekomstige continuïteit waarborgt.

Bij IDEA passen we de VSME-richtlijn toe in onze trajecten. Wil je hier meer over weten? Aarzel dan zeker niet om ons te contacteren.

Elke Thurman

Sustainability consultant