IDEA Sustainability

Werken met kern-SDG's

Duurzaamheid is niet langer een toekomstvisie; het is de kern van elk succesvol lokaal beleid. Voor lokale besturen biedt het de kans om vooruitstrevend te zijn en een blijvende impact te maken op de gemeenschap. Burgers en bedrijven verwachten dat lokale leiders concrete plannen en acties opstellen om een duurzame toekomst te realiseren. In plaats van af te wachten tot wetgeving hen dwingt, kunnen besturen de Sustainable Development Goals (SDG’s) gebruiken als krachtig instrument om hun beleid te versterken en te innoveren.

Door duurzaamheid strategisch te integreren, bouwen lokale besturen niet alleen aan een veerkrachtige gemeenschap, maar zorgen ze ook voor tastbare resultaten. Het begint met het kiezen van de juiste Kern-SDG’s – de thema’s die het meest relevant zijn voor jouw gemeente en waar je de grootste impact kunt maken in het meerjarenplan.

SDG’s: Mag je kiezen of moet je alles doen?

Hoewel de SDG’s worden beschreven als “één en ondeelbaar,” betekent dit niet dat je als lokaal bestuur op elk vlak tegelijk moet handelen. Sterker nog, met beperkte middelen is het juist verstandig om focus aan te brengen. Door de Kern-SDG’s te bepalen, kun je je energie en middelen richten op de thema’s die voor jouw gemeente het meest van belang zijn.

Waarom Kern-SDG’s Bepalen?

1. Focus brengt resultaat

Geen enkel lokaal bestuur heeft de capaciteit om álles te doen. Door je Kern-SDG’s te kiezen, zet je je middelen strategisch in voor de thema’s die écht een verschil maken. Worstelt jouw gemeente bijvoorbeeld met verkeersdrukte en luchtkwaliteit? Dan zijn SDG 11 (Duurzame Steden en Gemeenschappen) en SDG 13 (Klimaatactie) logisch om op te focussen. In een landelijke gemeente met vergrijzing kunnen SDG 3 (Gezondheid en Welzijn) en SDG 8 (Waardig Werk en Economische Groei) meer prioriteit krijgen.

2. Inspelen op lokale noden

Elke gemeenschap heeft unieke uitdagingen. De SDG’s bieden een breed kader, maar het is aan jou om te bepalen welke doelen aansluiten bij de specifieke noden van jouw gemeenschap. Door te vertrekken vanuit je omgevingsanalyse, waarin je inwoners, adviesraden en interne medewerkers betrok, helpt dit document je bij het kiezen van de Kern-SDG’s en speel je direct in op wat jouw gemeenschap nodig heeft.

3. Verantwoording en transparantie

Duurzaamheidsdoelen zonder meetbare resultaten zijn als een boot zonder kompas. Door Kern-SDG’s te definiëren, maak je je beleid transparant en zorg je voor duidelijke rapportage. Dit bouwt vertrouwen op bij inwoners en stakeholders die willen weten hoe je bijdraagt aan hun welzijn en de toekomst van de gemeenschap.

4. Je impact reikt verder dan je Kern-SDG’s

Het kiezen van Kern-SDG’s betekent niet dat je impact beperkt blijft tot die thema’s. Integendeel, de acties die je onderneemt voor één doel kunnen vaak ook andere doelen versterken. Focussen op SDG 11 (Duurzame Steden en Gemeenschappen) kan bijvoorbeeld bijdragen aan SDG 3 (Gezondheid en Welzijn) door betere luchtkwaliteit en gezondere leefomstandigheden. Zo creëer je met een gerichte aanpak bredere impact in je meerjarenplan.

Hoe definieer je Kern-SDG’s?

Om Kern-SDG’s te definiëren en effectief in je beleid te integreren, kun je enkele praktische stappen volgen:

1. Analyseer de huidige situatie: Wat zijn de belangrijkste duurzaamheidsuitdagingen voor jouw gemeente? Gebruik bijvoorbeeld de SDG-monitor om inzicht te krijgen in relevante data voor jouw bestuur. Heb je al een omgevingsanalyse? Dan kan deze ook als startpunt dienen. De vraag waarop je een antwoord zoekt is: Welke topics hebben een impact op mijn lokaal bestuur? Topics als vergrijzing, overstromingen, levendige kernen, mobiliteit, … allemaal mogelijke topics die een invloed kunnen hebben op de onderwerpen die je als lokaal bestuur de komende jaren gaat moeten aanpakken.

2. Prioriteer op basis van impact: Waar kan jouw lokaal bestuur echt verschil maken? Het gaat hier niet om “cherry picking”, maar om keuzes maken die gebaseerd zijn op realistisch ambitieniveau en daadwerkelijke impact.

Door de juiste Kern-SDG’s te kiezen en je duurzaamheidsinspanningen te focussen, maak je niet alleen je gemeente duurzamer, maar draag je ook bij aan de bredere doelen van 2030. Misschien wordt jouw bestuur wel dé duurzame koploper in de regio!

Birgit Verspeek

Sustainability Expert